مواد اولیه کانکس و یا به عبارتی مصالح مورد نیاز جهت ساخت کانکس چیست؟ این سازه های پیش ساخته با چه متریالی ساخته می شوند؟ پاسخ به این پرسش ها موضوعی است که در این مطلب به آن خواهیم پرداخت و نحوه تولید سازه های پیش ساخته راکو را تشریح خواهیم کرد. در ابتدا به انواع روش های تولید خواهیم پرداخت چرا که روش های تولید بر اساس مصالح بکار رفته با یکدیگر متفاوت می باشند و با برسی این روش ها انواع مواد مورد نیاز هرکدام نیز مشخص می گردد.
مواد اولیه کانکس چیست؟
مواد اولیه ساخت کانکس همان مصالح و قطعاتی مانند درب و پنجره هستند که برای تولید هر سازه نیاز بوده که مجموع ترکیب آنها با یکدیگر تشکیل یک سازه پیش ساخته را می دهد.حال این مواد اولیه دارای تنوع و گونه های بسیار زیادی بوده که هرکدام به نوبه خود ویژگی هایی را داشته که مزایا و معایب آن بشمار می رود که باعث می گردد بنا به شرایط ما از ابتدا نوع مصالح مورد نیازمان که از هر لحاظ با نیاز ما متناسب بوده را انتخاب نمائیم و دلیل آن هم این است که مجموع هزینه ها و قیمت کلی سازه را مجموع مواد اولیه بکار رفته در آن تشکیل می دهد.
این انتخاب بایستی متناسب با عملکرد و بودجه خریدار صورت گیرد ، بطور مثال یک کانکس سرویس بهداشتی دارای مواد و مصالح متفاوتی نسبت به یک سازه انبار یا اداری بوده که خود این سرویس بهداشتی نیز بنا به محل استفاده و سرانه مصرفی دارای ویژگی های منحصر بفردی خواهد بود.از این رو در ادامه دسته بندی بر اساس گونه های پر کاربرد و روش های متداول طبق مواد اولیه کانکس ها صورت گرفته است.
مواد اولیه کانکس ساندویچ پانل
مواد اولیه کانکس ساندویچ پانل تشکیل شده است از پانل های آماده ای که در واقع اجزای اصلی آنها به این صورت است که در دوطرف ورق فولادی گالوانیزه شده با ضخامت های 4.0 میلیمتر و یا 5.0 میلیمتر بوده و مابین آنها توسط دستگاه های اتومات عایق پلی یورتان تزریق می شود.این پانل ها بصورت نر و مادگی در یکدیگر چفت شده و یک دیواره یا سقف را تشکیل می دهند.
برای نصب این پانل ها و ساخت یک چهار دیواری احتیاج به تعدادی ستون و تیر می باشد که معمولا از پروفیل های آهنی با ضخامت 2 میلیمتر در این بخش ها استفاده می شود و ابعاد پروفیل ها نیز بسته به ابعاد کلی سازه و نظر طراح آن دارد. این ستون ها و تیر ها به همراه یک شاسی که در اکثر مواقع از نوع تیر آهن با نمره های مختلف بین 20 تا 14 می باشد استراکچر و استخوانبندی اصلی سازه را تشکیل داده و پانل ها نیز در نقش دیواره ها و سقف ظاهر می شوند.
در این روش از ساخت درب ها و پنجره ها که معمولا از نوع دو جداره می باشند می بایست همزمان با نصب ساندویچ پانل ها طبق نقشه در محل های مشخص شده نصب شوند. در مرحله آخر نیز کف سازه با روش هایی نظیر اجرای سرامیک و یا تخته ضد آب پوشیده می شود که در روش استفاده از تخته می بایست کفپوش طرح داری نیز بر روی آن نصب گردد.
همانگونه که مشاهده شد مواد اولیه کانکس پانلی را پروفیل های آهنی، پانل های آماده و درب ها و چنجره ها تشکیل می دهند و کف سازه نیز بنا به تشخیص طراح و ابعاد سازه با یکی از دو روشی که ذکر شد اجرا می گردد. البته این سازه دارای جزئیات و متعلقات دیگری مانند سیستم سیم کشی، حفاظ و بسیاری دیگر از قطعات ریز می باشد که به دلیل توجه به کلیت روش تولید در این مطلب از پرداخت به آنها صرف نظر شده است.
این روش یکی از استاندارد ترین و اصولی ترین و همچنین مورد تائید ترین روش های ساخت در صنعت پیش ساختگی در تمام دنیا می باشد که با آنها سازه های کوچکی مانند کانکس تا سازه های بزرگ و سوله های کارخانجات تولیدی و دفاتر بزرگ اداری را احداث می کنند.
مواد اولیه کانکس سایدینگ
در این روش از ساخت دیگر پانل ها اجزای اصلی سازه نیستند و استراکچر بصورت کلی و تشکیل شده از چند تیر و ستون نیست بلکه در این روش اسکلت نقش اصلی را ایفا کرده و علاوه بر تیر و ستون ها دارای شبکه ای از قید های فرعی می باشد که جهت نصب ورق های بدنه کانکس بر روی اسکلت تعبیه شده اند.
پس از ساخت اسکلت در این روش ورق های سایدینگ با ضخامت های 4.0 یا 5.0 میلیمتر فولادی گالوانیزه شده با رنگ الکترو استاتیک از بیرون نصب و سقف نیز معمولا از ورق با همان ضخامت اما طرح های ژنوا یا طرح سفال می باشد که برای زیبایی بیشتر از فلاشینگ در هنگام نصب ورق سقف نیز استفاده می کنند.
در مرحله بعد نوبت به عایق بندی جداره ها می شود که از داخل با روش ها و مصالح مختلفی از جمله پلی استایرن، فوم و پشم سنگ بسته به مشخصات فنی و مواد اولیه کانکس که طراح در جدول مشخص نموده عملیات عایق بندی صورت می گیرد و در نهایت نیز جداره های داخلی با دیوارپوش ها و دیوارکوب ها پوشانده می شود. کف سازه نیز مانند روش قبلی با سرامیک و یا تخته کف پوشانده می شود و از لمینت پارکت نیز برای لوکس تر کردن فضای داخلی می توان استفاده کرد.
مواد اولیه کانکس کامپوزیتی و نوع های کارگاهی
در ساخت و تولید کانکس کامپوزیتی و یا کارگاهی با انواع کاربری های اداری ، فروشگاهی ، کافی شاپ ، امدادی و یا اسکان کارگری از روشی مشابه نوع سایدینگ یعنی استفاده از اسکلت به عنوان ساختار اصلی تشکیل دهنده سازه استفاده می شود با این تفاوت که در کاربری های مختلف بنا به نیاز ممکن است بجای نصب ورق سایدینگ در بدنه خارجی از چوب ترمو و یا ورق های کامپوزیت آلومینیومی جهت لوکس و دکوراتیو کردن سازه استفاده شود و جزئیات دیگری مانند نور پردازی نمای خارجی و یا کرکره برقی و اینگونه متعلقات به آنها افزوده شود.
مواد اولیه کانکس کارگاهی نیز کاملا شبیه به همین نوع بوده با این تفاوت که در بدنه خارجی از ورق های فولادی گالوانیزه شده با خم های عمودی که طاهر ساده تری دارند استفاده می شود و تعداد قید های فرعی اسکلت به دلیل نوع خم ورق و ابعاد آن از نوع سایدینگ کمتر بوده و همین امر باعث کاهش قیمت کانکس کارگاهی می باشد و برای پیمانکاران و شرکت های عمرانی کاهش هزینه ها را به همراه دارد.
کانکس ها به عنوان سازه های پیش ساخته و چند منظوره، کاربردهای فراوانی در زمینه های مختلف از جمله سکونت، کارگاه، انبار، و … دارند. انتخاب مواد اولیه مناسب برای ساخت کانکس، نقش کلیدی در کیفیت، استحکام، دوام، عایق بندی و زیبایی ظاهری آن ایفا می کند. در این مقاله، به بررسی انواع مواد اولیه به کار رفته در ساخت کانکس، مزایا و معایب هر یک، و نکات مهم در انتخاب آنها می پردازیم.
انواع مواد اولیه به کار رفته در ساخت کانکس
اسکلت فلزی از مواد اولیه کانکس
اسکلت فلزی، مهمترین بخش سازه ای کانکس را تشکیل می دهد و وظیفه تحمل وزن و بارهای وارده به کانکس را بر عهده دارد. اسکلت فلزی کانکس از پروفیل های آهنی با ضخامت های مختلف (معمولاً از 1.5 تا 4 میلی متر) ساخته می شود. نوع و ضخامت پروفیل های آهنی به کار رفته، بر استحکام و پایداری کانکس تاثیر مستقیم دارد.
مزایای استفاده از اسکلت فلزی:
- استحکام و مقاومت بالا در برابر وزن و بارهای وارده
- عمر مفید طولانی
- قابلیت نصب و برچیدن آسان
- امکان ساخت کانکس در ابعاد و اشکال مختلف
معایب استفاده از اسکلت فلزی:
- وزن نسبتاً بالا
- نیاز به ضد زنگ زدگی
- هزینه نسبتاً بالا
- انواع پروفیل های آهنی:
قوطی یکی از مواد اولیه کانکس:
رایج ترین نوع پروفیل آهنی برای ساخت اسکلت فلزی کانکس است. پروفیل های قوطی دارای سطح مقطع مستطیلی توخالی هستند و در ضخامت های مختلف تولید می شوند.
نبشی یکی از مواد اولیه کانکس:
برای ساخت ستون ها، تیرها و اتصالات در اسکلت فلزی کانکس استفاده می شود. پروفیل های نبشی دارای سطح مقطع L شکل هستند.
لوله: برای ساخت ستون ها و تیرهای اصلی در اسکلت فلزی کانکس های بزرگ و سنگین استفاده می شود. پروفیل های لوله دارای سطح مقطع دایره ای توخالی هستند.
دیواره ها و سقف:
دیواره ها و سقف کانکس، نقش محافظتی و عایق بندی آن را بر عهده دارند. برای پوشش دیواره ها و سقف کانکس از مصالح مختلفی مانند ساندویچ پانل، ورق های کامپوزیت، ورق های آلومینیومی، ورق های فولادی و … استفاده می شود.
ساندویچ پانل:
- متداول ترین نوع پوشش برای دیواره ها و سقف کانکس است.
- از دو لایه ورق فلزی (معمولاً گالوانیزه) تشکیل شده اند که در بین آنها عایق حرارتی (پلی یورتان، پشم شیشه یا XPS) قرار دارد.
- مزایا: عایق حرارت و صوت عالی، وزن کم، نصب آسان، تنوع رنگ و طرح
- معایب: قیمت نسبتاً بالا، آسیب پذیری در برابر ضربه
ورق های کامپوزیت یکی از مواد اولیه کانکس:
- برای نمای خارجی کانکس و در مواردی که زیبایی ظاهری اهمیت داشته باشد، استفاده می شوند.
- از جنس آلومینیوم و با روکش های متنوع (مانند رنگ، طرح چوب و سنگ) تولید می شوند.
- مزایا: زیبایی ظاهری، مقاومت در برابر خوردگی، تنوع رنگ و طرح
- معایب: قیمت بالا، نیاز به زیرسازی
ورق های آلومینیومی از مواد اولیه کانکس:
برای ساخت کانکس های سبک و کم وزن استفاده می شوند.
مزایا: وزن کم، قیمت مناسب، مقاومت در برابر خوردگی
معایب: عایق بندی ضعیف حرارتی و صوتی
ورق های فولادی از مواد اولیه کانکس:
- برای ساخت کانکس های مقاوم در برابر آتش و ضربه استفاده می شوند.
- مزایا: مقاومت بالا در برابر آتش و ضربه
- معایب: وزن بالا، قیمت بالا، زنگ زدگی
در و پنجره از مواد اولیه کانکس:
در و پنجره ها، راه های ورود و خروج به کانکس و همچنین منبع تامین نور و تهویه آن هستند. برای ساخت در و پنجره های کانکس از مصالح مختلفی مانند UPVC، آلومینیوم و … استفاده می شود.
1.درب و پنجره های UPVC:
- عایق حرارت و صوت هستند و به دلیل تنوع رنگ و طرح، کاربرد فراوانی در کانکس دارند.
- مزایا: عایق حرارت و صوت عالی، قیمت مناسب، تنوع رنگ و طرح،
- معایب: آسیب پذیری در برابر ضربه
2.درب و پنجره های آلومینیومی:
- سبک و مقاوم هستند و در برابر رطوبت و آب و هوا نیز مقاوم هستند.
- مزایا: وزن کم، استحکام بالا، مقاومت در برابر رطوبت، تنوع رنگ
- معایب: قیمت نسبتاً بالا
عایق بندی کانکس
عایق بندی، نقش مهمی در جلوگیری از اتلاف گرما و سرما در کانکس و همچنین ایجاد فضایی مطبوع و دلنشین دارد. برای عایق بندی دیواره ها، سقف و کف کانکس از عایق های مختلفی مانند عایق های حرارتی، عایق های رطوبتی و … استفاده می شود.
1.عایق های حرارتی:
- رایج ترین نوع عایق های حرارتی در کانکس، عایق های پشم شیشه، پلی یورتان و XPS هستند.
- مزایا: عایق حرارتی عالی، جلوگیری از اتلاف گرما و سرما، ایجاد فضایی مطبوع
- معایب: قیمت نسبتاً بالا، آسیب پذیری در برابر رطوبت
2.عایق های رطوبتی:
- رایج ترین نوع عایق های رطوبتی در کانکس، عایق های نانو، ایزوگام و پلاستیک های عایق هستند.
- مزایا: جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت، افزایش طول عمر کانکس
- معایب: قیمت نسبتاً بالا، نیاز به تخصص برای نصب
مواد اولیه برای پوشش های داخلی کانکس
پوشش های داخلی، به زیبایی ظاهری و همچنین بهداشت و نظافت کانکس کمک می کنند. برای پوشش دیوارها، سقف و کف کانکس از مصالح مختلفی مانند گچبرگ، MDF، PVC و … استفاده می شود.
1.گچبرگ:
- برای ایجاد دیواره ها و سقف های کاذب و همچنین برای عایق بندی صوتی و حرارتی استفاده می شود.
- مزایا: سهولت نصب، عایق صوتی و حرارتی، تنوع طرح و رنگ
- معایب: مقاومت کم در برابر رطوبت
2.MDF:
- برای ساخت کابینت، کمد و سایر تجهیزات داخلی کانکس استفاده می شود.
- مزایا: زیبایی ظاهری، تنوع طرح و رنگ، قیمت مناسب
- معایب: آسیب پذیری در برابر رطوبت
3.PVC:
- برای پوشش دیوارها و کف کانکس استفاده می شود و به دلیل قیمت مناسب و سهولت نظافت، کاربرد فراوانی دارد.
- مزایا: قیمت مناسب، سهولت نظافت، مقاومت در برابر رطوبت
- معایب: زیبایی ظاهری کم
تاسیسات از مواد اولیه کانکس
تاسیسات، امکانات رفاهی و خدماتی لازم برای زندگی و کار در کانکس را فراهم می کنند. سیستم برق کشی، سیستم لوله کشی، سیستم گرمایشی و سرمایشی از جمله تاسیسات مهم در کانکس هستند.
1.سیستم برق کشی:
شامل سیم ها، کابل ها، جعبه فیوز و سایر تجهیزات لازم برای تامین برق کانکس است. باید مطابق با استانداردهای ایمنی برق طراحی و اجرا شود.
2.سیستم لوله کشی:
شامل لوله ها، شیرآلات، مخازن و سایر تجهیزات لازم برای تامین آب و فاضلاب کانکس است. باید از جنس مرغوب و با کیفیت باشد تا از نشتی و فرسودگی جلوگیری شود.
3.سیستم گرمایشی و سرمایشی:
شامل بخاری، شومینه، کولر و سایر تجهیزات لازم برای تنظیم دمای کانکس است. باید متناسب با شرایط آب و هوایی محل استقرار کانکس انتخاب شود.
نکات مهم در انتخاب مواد اولیه کانکس
- کاربری کانکس: اولین قدم در انتخاب مواد اولیه، تعیین کاربری کانکس است. کانکس های مسکونی، اداری، کارگاهی، انبار و … نیازهای متفاوتی از نظر عایق بندی، استحکام و زیبایی ظاهری دارند.
- شرایط آب و هوایی: شرایط آب و هوایی محل استقرار کانکس، نقش مهمی در انتخاب مواد اولیه دارد. در مناطق سردسیر، باید از عایق های حرارتی قوی و سیستم گرمایشی مناسب استفاده شود. در مناطق گرمسیر، باید از عایق های رطوبتی و سیستم سرمایشی مناسب استفاده شود.
- بودجه: قیمت مواد اولیه کانکس، از عوامل مهم در انتخاب آنها است. باید با توجه به بودجه ای که در اختیار دارید، بهترین گزینه ها را انتخاب کنید.
- کیفیت: کیفیت مواد اولیه، تاثیر مستقیم بر عمر مفید، استحکام و زیبایی ظاهری کانکس دارد.
خلاصه مطلب:
مواد اولیه کانکس متغییری است که به مشخصات فنی و روش اجرای آن بستگی داشته و با مشخص شدن نوع سازه می توان از بخش فروش مصالح کانکس مورد نیاز را تهیه نمود.
اما در کل استفاده از تیر آهن برای شاسی، پروفیل های آهنی، پانل های آماده در روش پانلی و یا ورق ها و پوشش های خارجی در روش های دیگر، عایق جداره ها، درب و پنجره ها، سیستم سیم کشی و روشنایی، دیوار پوش داخلی، حفاظ درب و پنجره ها، ضد زنگ، الکترود، پیچ و پرچ، آبرو و یا فلاشینگ جز اجزای اصلی تشکیل دهنده کانکس می باشند که بنا به مشخصات فنی نوع و ضخامت و همچنین کیفیت آنها مشخص می گردد.